Yeni Başlayanlar İçin Sunucu Cevap Kodları
Bir web sayfasını ziyaret ettiğinizde her seferinde bilgisayarınızın web tarayıcısı ve uzaktaki web sunucusu arasında bir takas meydana gelir. Bu takas esasen bürokratik koşullara dayalı bir takastır. Web tarayıcınız “müşteri” olarak nitelendirilir, web sunucusuna gönderdiği bir taleple takası başlatır. Gönderilen talep kod, resim veya diğer bilgilerle alakalıdır. Web sunucusu daima aktif durumdadır ve bu taleplere karşılık vermeye çalışır. Verdiği karşılıklar sunucu cevap kodları adını taşır. Bu kodlar müşteriler ve bekleyen diğer insanlar için deneyim açısından önem taşır.
Sunucu cevap kodları genel olarak bir sorun yaşandığında kullanıcının karşısına gelirler. Bir şeyler ters gittiği zaman kullanıcıların ne olup bittiğini anlaması için gereklidir. Daha derinden incelendiğinde ise bu sunucu cevap kodlarının aslında bilgilendirme amacını taşıdığı görülebilir. Sunucu cevap kodları aynı zamanda durum kodları olarak bilinirler.
Durum Kodu Aralığı
Bir durum kodu taşıdığı anlamı belirten rakamlardır. Detaylar bilinmese bile kodlar üzerinden bir tür çıkarımlar yapılabilir. SEO konusuyla ilgilenen herkesin bu kodları anlaması ve bilmesi gerekir.
2xx – Başarılı
Bu cevap kodu aralığında genel hedef müşteriyi web sayfasına ulaştırmaktır.
3xx – Yönlendirme
Bu cevap kodları sıkça yanlış anlaşılır fakat hedefleri müşterinin güncelliğini yitirmiş olan taleplerini güncellemesine yardımcı olur.
4xx – Müşteri Hatası
Talepte bir sorun vardır ve hata müşteriden kaynaklıdır. Bu aralıkta en çok karşılaşılan hata bozuk bağlantı hatasıdır. Müşteri sunucuda yer almayan bir bilgi talebinde bulunur.
5xx – Sunucu Hatası
Talepte bir sorun vardır ve hata sunucu kaynaklıdır. Bu sorunu ortadan kaldırmak genel olarak geliştiricinin işidir.
Normal durum Kodları
Birçok durum kodu fikir birliğiyle ayrıştırılarak profesyonellerin standart cevapları anlama konusunda işleri kolaylaştırılmıştır. Aşağıda yer alan kodlar web ortamında gezen birçok kişinin sıkça karşılaşabileceği durum kodlarıdır.
200 – Tamam
Sunucudan gelen 200 durum kodu her şeyin yolunda gittiğinin bir göstergesidir. Talep edilen bilgi müşteriye ulaştırılır. Bu durum kodu genellikle ideal olarak belirtilir. Kullandığınız tarayıcıda bir web sayfası yüklenmeye başladığında bu kod alınır. Bir arama motoru tarayıcısı için anlamı ise ilgili bağlantının dizinde kalmaya devam etmesidir.
Bu kod nasıl bir hata anlamına gelir? Bir e-ticaret sitesi düşünün. Aramayı yapan kişi bir ürün almak istediğinde bu sitenin sonuçlarıyla karşılaşabilir. Arama motoru sonuç sayfasından ilgili sitenin ürününe tıkladığı zaman gittiği sayfada satın al seçeneği olmayabilir. İşte bu tür durumlarda 200 kodu sorun çıkarabilir.
Evet, 200 kodu bir sayfanın talep edilmesi ve doğru bir biçimde getirilmesi anlamanı taşıyabilir. Fakat artık güncelliğini yitirmiş bir sayfanın 200 kodunu vermemesi gerekir. Bu sayfa uygun bir şekilde yönlendirilmelidir.
301 – Kalıcı Yönlendirme
Bir kalıcı yönlendirme müşterinin talebini kabul eder ve bilginin başka bir yerde olduğunu belirtir. Eski bilgiyi yüklemek yerine sunucu talebi günceller. Böylece 301 kodu 200 kodu olarak yeni konumunda elde edilir. Eğer müşteri bir arama motoru ise arama dizininde, talep edilen konum yeni konumla değiştirilir.
Bir 301 kodu alan adınızın yanlış bir kısmına gelen kullanıcıyı doğruya yönlendirmek için gereklidir. Bunun en iyi örneği www olmayan bir sayfanın www olan sayfaya yönlendirilmesidir. Bu kod aynı zamanda sitenizde yer alan bir içeriği yenilediğiniz zaman elverişli bir biçimde kullanılabilir. Ana fikir ziyaretçiyi güncel olana yönlendirmektir.
Bu cevap kodu eski konum hala kullanıma uygun olduğunda bir hata anlamı taşır. Çünkü eski konum kullanıma uygunsa dizine eklenmelidir. Benzer şekilde, eski konum yeni konumla uzaktan yakından alakalı değilse bu kod bir hata anlamına sahip olur.
301 yönlendirmesiyle alakalı daha fazla bilgi için bağlantısını ziyaret edebilirsiniz.
302 – Bulundu/Geçici Yönlendirme
Geçici yönlendirmeler müşterinin talebini anlar ve talep edilen bilginin bulunduğunu ancak şu anda farklı bir yerde olduğunu belirtmek anlamını taşır. Sunucu yeni bir taleple başlar, yeni konumundan 200 cevabıyla geri dönüş gerçekleştirir. Eğer müşteri bir arama motoru ise arama dizininde talep edilen orijinal konum korunur.
Arama motorları açısından bu konuda bir not bırakmak gerekir. Eğer bir sayfa uzun bir süre 302 yönlendirmesiyle yönlendirilmişse, bir süre sonra algoritma yoluyla bu yönlendirme 301 olarak görülür. Yani arama motorları 302 yönlendirmesiyle yönlendirilmiş bir sayfayı 301 yönlendirmesi olarak nitelendirebilir.
Bu cevap kodu bir bağlantı kalıcı bir konuma çıkıyorsa veya bunun yerine 404 hata kodu sunuyorsa hatalı olarak kabul edilir. Bazı geliştiriciler 302 ve 301 yönlendirme kodlarını aynı anda kullanarak her yönlendirme sayfanın açılış hızının artmasına neden olabilmektedir.
304 – Düzenlenmedi
304 durum kodu müşteri tarafından önbelleğe alınmış bir dosyaya yönlendirme yapar. Sunucu talebi anlar ancak bilginin en son göz atılan zamandan bu yana değişmediğini belirtir. Zaman kaybı yaşamamak için daha önce oluşturulan dosya işleme koyulur.
Bu cevap kodu müşteri ev sunucu arasındaki birçok farklı ilişkiye değinir. Önbelleğe alınan bilginin nasıl iletileceği ve ne kadar süreyle kayıtta tutulacağı gibi bilgiler söz konusudur. Bu kod aynı zamanda önbelleklenmiş bilginin yeni bir bilgiyle değiştirilmesi konusunda da rol sahibidir.
Bu durum kodu diğer 3xx kodlarına pek benzemez. Eğer önbelleği temizleyerek değişikliklere göz atmanız gerektiği önerildiğinde bahsedilen durum kodu 304 kodudur. Önbellekleme işleminin taze olan içerikle yapılması son derece önemlidir.
403 – Yasaklı
403 cevap kodunda sunucu talebi anlar ama bilgiyi sunmayı reddeder. Bu bilgi, müşteri sunucunun ihtiyaç duyduğu seviyede erişime sahip olmayan talepler söz konusu olduğunda ortaya çıkar. Yetki sahibi olmayan kişi belirli yetkilerin gerektiği bir alana erişmek istediğinde bu kod devreye girer. Bu durum genellikle arama motorlarına yönetici izninin gerektiği sayfalar taranmaya çalışıldığında iletilir.
Bu durum kodu müşteri bilgiye erişmek istediği zaman hata anlamını taşır. Gereksiz düzeyde robots.txt dosyasının düzenlenmiş olması veya sunucunun hatalı yapılandırılması nedeniyle bu kod sık sık ortaya çıkabilir.
404 – Bulunamadı
Sunucu talep edilen bilginin bulunmadığını ve muhtemelen yer almadığını belirtir. Herkes tarafından bilinen ve anlaşılan en yaygın kodlardan birisidir. 404 kodu müşterinin talep ettiği bilginin yer almadığını belirtmek amacıyla kullanılır.
Bazı insanlar 404 kodunun bütünsel bir hata olduğunu düşündükleri için söz konusu sunucudan daha fazla talepte bulunmamayı seçebilirler. Bununla birlikte bazı durumlarda aramayı yapan kişilerin isteklerinin bulunmaması karşısında sonu olmayan bir yola girilmemesi için geliştiriciler daha uygun önlemler alabilmektedirler.
404 kodu arama motoru tarayıcılarına bir çıkmaz sokak bulduklarını ve daha farklı yerlere bakmalarını önerir. Bu durum, arama motorları tarayıcılarının bir sitede geçirilecek vakit konusunda sınırlı sayıda kaynağa sahip olduğu için önemlidir.
404 kodu genellikle sunucu ile alakalı bir hata değildir. Yanlış yazım veya güncel olmayan bağlantılar nedeniyle ortaya çıkabilen bir sorundur. Eğer dahili site bağlantılarında çok fazla 404 sonucuyla karşılaşırsanız bu bağlantıları en kısa sürede düzeltmelisiniz. Eğer dışarıdan gelen bağlantılardan dolayı ortaya çıkan 404 hataları varsa ve bunlar düzeltilemeyecek durumdaysa bunları 410 hatasıyla güncellemeyi denemelisiniz.
410 – Kayıp
Bu kod alındığında sunucu bilginin daha önceden var olduğunu ama artık yer almadığını belirtir. Bu kod arama motoru tarayıcılarına ve bilgiyi talep eden diğer sitelere bilginin geçici bir süreyle yer aldığını ve kaldırıldığını belirtir.
Yine de geliştiricilerin bu kodla arası pek iyi değildir. 410 kodunu göstermek yerine genellikle 404 kodunu göstermeyi tercih ederler. 410 kodunun belirli bir anlamı olduğu için hata yapmamak adına bu tür bir tercihte bulunurlar.
503 – Hizmet Kullanım Dışı
5xx aralığında yer alan kodları mevcut sunucu hatalarıyla ilgilidir. 503 durum kodu en çok bilinenlerden birisidir. Bir sunucu aşırı yüke maruz kalmışsa ve talebe karşılık veremiyorsa bu kod devreye girer. Aşırı yük, hatalı yapılandırmadan ötürü veya bir website trafiğinde yaşanan olağanüstü artışlar durumunda yaşanır.
5xx aralığındaki kodlar tıpkı 503 kodunda olduğu gibi düzeltme konusunda önceliğe sahiptirler. Müşterinin erişemediği bir şeyi iyileştirme fırsatınız yoktur.
Özet
Sunucu cevap kodları bilginin paylaşılması sürecinin anlaşılması açısından önemlidir. Her kodun doğru kullanımını bilmek önemli bir kabiliyettir. Hatta sunucuyu düzeltecek olan kişi siz olmasanız bile bu kodların ne anlama geldiğini bilmelisiniz. En uygun şekilde iletişim kurma ve hedeflere yönelik yapılandırmaları gerçekleştirme için bu gereksinimin farkında olmalısınız.
Ben bu site işlerine başlayınca bu hataların ne olduğu bir türlü anlamazdım, sonrada ögrendim bu işe başlayanlar için güzel bir makale olmuş.
Böyle yararlı bilgilerin tek doğru adresi sanırım burası